Çiftçiye büyük destek: Kefalet, faiz ve limit yok

Pandemi sonrasında tarım en stratejik sektör haline geldi. Bir tarafta tarım ürünlerine ulaşmak zorlaşıyor, diğer tarafta fiyatlar yükseliyor. Çiftçinin de artan girdi maliyetlerine karşı korunması gerekiyor. Türkiye'de bu görevleri üstlenen öncü kuruluş hangisi dediğimizde akla ilk Tarım Kredi Kooperatifleri geliyor.

4 ay önce Tarım Kredi Kooperatifleri'nde genel müdürlük koltuğuna Ziraat Bankası'nın eski genel müdürü Hüseyin Aydın oturdu. Aydın, bu zorlu süreçte hem çiftçiyi destekleyip hem vatandaşı ucuz gıdayla buluşturmak için kolları sıvamış durumda... İl il dolaşıp 17 birlikle bir araya gelen Aydın'la Mersin'de yeni yol haritasını konuştuk. Yol haritasının ilk sırasında çiftçiyi rahatlatacak önlemler yer alıyor.

Aydın'ın verdiği bilgiye göre, yemde yüzde 65, gübrede 75-80 dışa bağımlılık var. Hammadde arttığında fiyat kontrol edilemiyor. Ama Tarım Kredi, ürünleri sonbaharda cari fiyatların altında çiftçiye vermeyi hedefliyor. Çiftçiye verilen gübre, mazot, yem konusunda da hasattan sonra mahsuplaşılacak.

Tarım Kredi Kooperatifleri üreticinin finansman ihtiyacını en uygun şekilde sağlayabileceği önemli kuruluşlardan biri... Çiftçilerin bundan böyle krediye erişiminin bankalardan daha esnek olması için birtakım adımlar atılıyor. Teminat şartları bankalardan daha esnek olacak. Kefalet sistemi de tarihin derinliklerine gömülecek.

Çiftçinin borcunu ödememesi durumunda icra yoluyla yasal takip uygulaması kalktı. Son care bütün yollar tıkanırsa uygulanmaya devam edilecek. Böylece Tarım Kredi 'traktörümü aldı, tarlama çöktü' gibi haberler de tarih oluyor. Geçmiş borcu olana yapılandırma uygulanacak.

BİR KEREDE GETİRENE FAİZ YOK

Geçmişte borcu olan çiftçi bir defada ödeme yaparsa faiz alınmayacak. Borcunun yüzde 10-20-30'unu peşin getiren, kalan miktarı 60 aya kadar vadelendirebilecek. Parayı yatırdığının ikinci gününde de ilaç, tohum, yem ve gübre alabilecek. Tarım Kredi, ortağı çiftçilere 2022'de 14 milyar TL kredi kullandırmayı hedefliyor.

Tarım Kredi Kooperatifleri Genel Müdürü Hüseyin Aydın, yeni stratejinin sanayileşme üzerine olacağını da söylüyor. Aydın, "Sanayide güçlü bir oyuncu haline geleceğiz. Konya ve Erzurum'a yem fabrikası kurmayı planlıyoruz. Yem ile ilgili de planlarımız var. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'nun satışa çıkardığı Aynes'e de teklif vereceğiz" değerlendirmesinde bulunuyor.

Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri, perakende de 1.500 markete ulaşmak üzere Aydın, yıl sonunda Tarım Kredi Kooperatif Marketleri'nin sayısını 2 bine çıkarmayı hedeflediklerini hatırlatıyor. Bir de hedefte cep marketler var. Tarım Kredi Kooperatifleri'nin illerdeki depolarında 'cep marketler' kurulacak.

Bu marketlerden vatandaş da yararlanabilecek. Buradan satış yapılacak. Genel Müdür Aydın, "Sıradan bir markette 800-1000 arasında ürün satıyor. Tarım Kredi'nin ürettiği ürün adedi de 600 adet. Hedef 1.200- 1.300 ürüne çıkmak. Marketlerimiz zarar etmiyor. Diğer marketler tedarikçilerine 120 güne kadar ödeme yapıyor.

Biz market raflarını yöresel ürünlere açacağız. Özellikle Anadolu'da kadın ve gençlerin kurduğu işletmelere... Onlara satış kanalı oluşturacağız. Ürününü rafa koyana 3-5 gün içinde parası ödenecek. E-ticarete de yatırım yapacağız" diyor.

Banka gibi Tarım Kredi'de de çiftçinin teminatı belirlenirken ekspertiz raporlarına bakılıyordu. Bu da ekstra masraf çıkarıyordu. Ekpertiz işine son veriliyor. Bundan böyle tarla, bağ, bahçe ekspertizi yapılırken köyün ileri gelenlerine sorulacak.

Piyasa koşulları değiştiğinde aynı yöntemle revizeler yapılacak. 20 kilometre arayla kurulan iki kooperatifin birbiriyle iş yapmama durumu da kalkıyor. Bundan sonra çiftçiler hangi kooperatife giderse gitsin hizmet alabilecek.

Uygulamada, Çiftçi Kayıt Sistemi'nden borca bakılıyor, gelir hesaplanıyor, kredi limiti belirleniyor. Limitler çoğunlukla çiftçilerin ihtiyacını karşılamıyor. Örneğin hayvan başına 1kg yem tüketiliyorsa ve 100 hayvanı varsa limiti 100 kg karşılığı yem olacak. Örneğin 100 dekar arazide arpa-buğday yetiştiren bir çiftçiyseniz, 1 dekara harcadığı (gübre, ilaç, tohum vb) tüm giderlerin maliyeti x 100 limit olacak. Özetle, limiti ihtaycı belirleyecek.

Genel Müdür Aydın, Tarım Kredi Kooeratifleri'nin özkaynağının iştirak şirketlerle beraber 18 milyarı bulduğunu hatırlatarak, "Tarım Kredi'nin bu yıl satış hacminin 100 milyara çıkması bekleniyor" dedi.